Heesta Bixiso: Khadra Daahir Iyo Jaceylkii Soddogeed - - - - - Heesaha cajiibka ah ee ay qaaddo Khadra Daahir, waxaa ka mid ah heestaan hoose, oo la dhaho Bixiso, oo ah hees qisadeeda, qotonka suugaanteeda iyo quruxda erayadeeduba ay cajiib yihiin. Waxaana ay Khadro oo heesta kula hadleysa soddogeed oo iyada jeclaaday, si heer sare ah uga laangoosanaysa dhaqankii Soomaaliyeed, iyada oo baanaheeda u xulanaysa tusaaleyaal cajiib ah. 1. Marka u horreysa waxa ay sheegaysaa in ay bixiso (dhibaato) ku tahay in nin oday ahi uu reerkiisa ka raro bari, oo uu fad (madax roob) iyo bilig karameed (roob xagaayeed, aan la isku halleyn), buseel (xiiso) dartiis ugu hayaamo, deeto uu reerkii ku furo bane dhaxan badan, oo baaxad soore ah (dhul-kaa-dheer-cir-kaa-dheer). Waxaanay leedahay: Waa bixiso odayoow Adoo bari guntii jira Fad galbeed ka baahiyo Inuu biligta karameed Buseylkeed ku qaadoo, Aad baqoolka geeddiga Bane deyra-dhaafiyo Meel baaxad-soore ah Beesha u horseeddee. 2. Deeto waxa ay kula talinaysaa hugun (jabaq) cidlo ah in uusan ku luggo'in, maaddaama baahidiisa darteed ay naftu dhalanteed (wirwir) biyo ugu sheegtay. Waxaanay leedahay: Yaan hugunka beenta ah Baaqiisu kula tegin, Adoo baahi oon qaba Naftu biligta dhalanteed Biyo kuugu sheegtoo Buur kuu tilmaantee. 3. Iyada oo si turaalle ugu maahmaahaysa ayay haddana u sheegaysaa, in haddii uusan ka laaban damaciisa, uu si walba ula mid noqonayo baqashii fardaha la miratay, maaddaama uu damaaciyay iyada oo gashaanti ah, isaguna uu yahay nin oday ah, arrintaasina ay luggooyo si walba ugu tahay isaga, ayna macquul tahay in uu bayuur (jab/jiciir/ceeb) kala kulmo, oo lagu wiirsado. Waxaanay leedahay: Show baqashi noqotee Fardo beri la miratoo Barkoodii is mooddiyo Halheys kugu bannaan iyo Bayuur inay ku raacda Baga! lagu yiraahdaa 4. Intaas ugama haraysee, waxa ay haddana u raadsanaysaa maahmaah kale oo ay ku disho, waxaana ay sheegaysaa marka reerku barwaaqoobo, in ay dhalintu ciyaarto oo ay botoriso, balooley iyo dhaantona tumato in ay wax caadi ah tahay, laakiin aan nin oday ah oo baarcaddaa ah (cireystay) waxaas looga fadhin, uuna la mid noqonayo baatir (qaalin awood iyo qurux leh) oo dhicistay, sidaas darteed ay ku wacan tahay in uu nolosha kaga aado meesha uu oday ahaan mudan yahay. Waxaanay leedahay: Haddii seban barwaaqo ah Cidda meel baraariyo Balli-doogle lagu furo, Oo baahi laawaha Botorka iyo dhaantada Cugashada barbaartii Bilow baashihiiyow Balooleey madiixaan, In uu baarcaddaa oday Aarankii la boodoo Soo laba bogleeyaa Waa baatir dhicisee Adeerow da'daa bogo. 5. Taariikh ahaan Khadro wey xasuusan tahay in uu soddogeed nin fiican ahaan jiray dhalinyaronnimadiisii laakiin hadda uu gaboobay, marka waxey xasuusinaysaa in ay tahay gabar dhalinyaro ah oo rabta nin da'yar, waxaana ay ugu maahmaahaysaa baydari (hargaanti/ugaarsato) dhakhsanaysa, oo u baahan faras awood lihi, in aysan kaxeysan mid shinkiisii buuxsamay (gaboobay), sidaas darteed waxa ay kula talinaysaa in uusan isku dhibin balweyn (heeso xod-xodasho ah), oo uusan waxba u qaadin heestii Hadraawi ee Beerlula. Waxaanay leedahay: Inkastuu bilnaan jiray Magac beri lahaan jiray Sange baratankii gabay Buuxsamay shinkiisii, Baydari dhakhsanaysaa Kuma baahi beeshee Waxba ha i balweynoo Hay qaadin Beerlula. 6. Intaas, oo araar, maahmaah, tusaale, iyo run kharaar ah marka ay odayga u sheegto, ayaa ay siinaysaa xog kale oo ay ugu quus goynayso, waxaana ay u sheegaysaa in uusan war heyn, ee ay wada socdaan curadkiisa, oo ay waliba ballan guur leeyihiin, isaguna uu ku bilanayo (ku soo baxayo) soddogeeda, sidaas darteed, waxa ay xasuusinaysaa in ay muhiim tahay in uu iska ilaaliyo boholyowga uu iyada u qabo, maaddaama uu saameyn karo odaynimadiisa, oo uu qof si ah ka dhigi karo marka uu odayaasha faciisa ah la xaajeysanayo, ama la jareysanayo. Waxaanay leedahay: Haddaad sheeko baraleey Baabkeeda moogtahay, Boqorkaad ku curataan Waa hore is barannoo Ballani noo dhaxeysee, Soddog baad ku bilataye Yaan jare-ka-booddada Boholyowgu kula tegin. Waxaa Qoray Ladane Cabdi Xasan - @odaysomaal