#”มยุรฉัตร“ หนึ่งในเครื่องสูงที่หายสาบสูญ เฟซบุ๊ก วาทิต บ้านใบตอง เผยแพร่ความรู้และข้อมูล ที่น่าสนใจเกี่ยวกับ “มยุรฉัตร“ หนึ่งในเครื่องสูง ของราชสำนักไทยในอดีต ความว่า ”ข้าพเจ้าเมื่อครั้งฝึกงานอยู่ที่ อาคารเรียน-รู้-เรื่องโขน All About Khon เป็นช่วงที่กำลังอยู่ในขั้นตอนการจัดสร้าง ฉากโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ตอน “ สัตยาพาลี “ ก็ได้มีโอกาสเห็นการทำงานของทีมช่างฝ่ายฉาก อีกทั้งได้เห็นขั้นตอนการเขียนแบบร่างแบบของท่าน อาจารย์สุดสาคร ชายเสม อยู่เนืองๆ มีความรู้สึกตื่นตา ตื่นใจอย่างมากเพราะเคยเห็นเพียงเบื่องหน้า ของโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ไม่คิดว่าวันหนึ่ง จะได้พบเห็นอยู่ในเหตุการณ์เบื้องหลัง ได้เห็นถึงแนวคิดการทำงานการวางแผนงาน อย่างเป็นระบบเป็นขั้นเป็นตอนของทีมโขนพระราชทาน เมื่อดำเนินการไปถึงช่วงครึ่งของการฝึกงานพอจะเป็นที่ ไว้วางใจกับท่านอาจารย์แล้วบ้าง ก็ได้มีคำสั่งให้จัดทำ งานดอกไม้ประดิษฐ์เครื่องแขวน พวงมาลัยประกอบ ฉากโขนในตอนนี้ ก็เป็นเรื่องที่ถนัดตรงสายกับที่ได้ร่ำเรียน มา ไม่ยากเกินความสามารถ จึงตอบตกลงยินดีที่จะได้ เป็นส่วนหนึ่งในการแสดงครั้งสำคัญของประเทศชาตินี้ ก็ได้จัดทำสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี แต่อีกสิ่งหนึ่งที่อาจารย์ท่านได้กล่าวถึง และเป็นสิ่งใหม่มาก สำหรับข้าพเจ้านั่นคือ “ เองทำมยุรฉัตร และพุ่มดอกไม้เงิน พุ่มดอกไม้ทองด้วย ” คำถามที่เกิดขึ้นในหัวของข้าพเจ้าคือ พุ่มดอกไม้เงินทอง พอจะเข้าใจ แต่มยุรฉัตร ยอมรับเลยว่าข้าพเจ้าไม่รู้จัก มาก่อน ท่านอาจารย์ก็เมตตาให้เจ้าหน้าที่หาภาพ ที่พอจะมีจากภาพเขียนจิตกรรมฝาผนัง มาให้ชม ก็พอมองออกได้ว่าเป็นทรงพุ่มแต่จะดูแบนเป็นพัด หรือเป็นพุ่มรอบด้านนั้นก็ต้องวิเคราะห์กันอีกที ในใจก็คิดอยู่ว่าเป็นเรื่องใหญ่เกินตัวเสียแล้ว จะทำได้อย่างไรในเมื่อหาข้อมูลจากสื่อต่างๆ ก็ไม่มีตัวอย่าง ให้เห็นเลย เมื่อรับคำสั่งแล้วก็ต้องทำให้ดีที่สุดในฐานะนักศึกษา ฝึกงาน ข้าพเจ้าและน้องฝึกงานด้วยกันจึงได้ขออนุญาต ฝ่ายเครื่องสูงในพระบรมหาราชวัง เพื่อขอข้อมูลสัดส่วน ของพุ่มเงินพุ่มทอง และมยุรฉัตร จึงได้ความว่าที่เครื่องสูงเองก็ไม่ปรากฏให้เห็นแล้ว ไม่มีแม้แต่หลักฐานโครงสร้างหลงเหลือให้ได้ศึกษาเลย ทราบได้ว่า มยุรฉัตร เป็นเครื่องสูงที่ใช้ในขบวนพิธี "โสกันต์เจ้าฟ้า" หมายถึง พระราชพิธีโกนจุก ของพระราชโอรสหรือพระราชธิดาในพระมหากษัตริย์ หรือพระบรมวงศ์ที่มียศถึงชั้นเจ้าฟ้า เป็นพิธีที่แสดงถึงการก้าวเข้าสู่การเจริญวัย และถือเป็นพระราชพิธีสำคัญ ปัจจุบันนี้ไม่มีการจัด พระราชพิธีโสกันต์แล้ว โดยพิธีโสกันต์ครั้งสุดท้าย ในประเทศไทยจัดขึ้นในปี พ.ศ.๒๔๗๔ จึงเพียงได้แต่รับฟังคำวิเคราะห์ความหน้าจะเป็น จากผู้ใหญ่ที่เมตตา เมื่อลุยหาข้อมูลทั้งภาคสนาม และจากภาพถ่ายโบราณ เมื่อครั้งพระราชพิธีโสกันต์ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ รัชกาลที่ ๕ ที่หลงเหลือเห็นภาพลางๆ ปรากฏนางเชิญมยุรฉัตร แต่งกายสวมกระบังหน้า ผัดหน้าขาว รัดเกี้ยว สวมแผงนวมคอ ห่มสไบ นุ่งจีบหน้านาง ถือขนนกยูงซึ่งเห็นเป็นดอกๆ ทรงพุ่มสูงชะลูด ก็ได้เขียนแบบสเก็ตเพื่อให้ท่านอาจารย์ได้พิจารณา อาจารย์จึงชี้แนะอยากให้ปรับจากรูปแบบของวังหลวง ให้เป็นแบบราชสำนักพระเจ้าปราสาททอง ซึ่งให้มีความ วิจิตรพิสดารมากขึ้นให้เหมาะสมกับการแสดงในช่วง ตอน องคตกุมารลงสรง เป็นอีกฉากสำคัญในครั้งนี้ เพิ่มเทคนิคการปั้นลวดลายเขียนสีลงยาประดับกระจก เพื่อให้เห็นถึงแนวคิด และเชิงช่างอันเป็นเอกลักษณ์ ของทีมช่างฉากโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ข้าพเจ้าได้รับความอนุเคราะห์จากเพื่อนพี่น้อง ในสาขาวิชาชีพแขนงต่างๆ ทั้งช่างทอง ช่างปั้น ช่างไม้ เป็นการทำงานที่ต้องใช้ทักษะอย่างมากเพราะจำเป็นต้อง แยกส่วนกระจายงานเพื่อให้ทันกับการส่งมอบงาน ทั้งนี้ต้องขอขอบพระคุณทีมช่างที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกคน ที่ร่วมกันสร้าง “ มยุรฉัตร ” อีกหนึ่งเครื่องสูงที่หายสาบสูญ ไปแล้วให้ได้กลับมาเห็นเป็นชิ้นงานขึ้นมาอีกครั้ง หากมีส่วนอื่นส่วนใดที่ผิดพลาดไปบ้างทางทีมช่าง ยินดีน้อมรับคำติเตือน เนื่องด้วยว่ามยุรฉัตรนี้เป็นของที่ ไม่มีให้พบเห็นแล้วในปัจจุบัน“ - @jack.bangsue